Ortoreksja. Nowe zaburzenie odżywiania

Jakie jest jego źródło? Jakie są skutki?

Zdrowie jest dla nas ważne. A źródłem zdrowia jest pożywienie, geny, styl życia. Wiele czynników składa się na kondycję ludzkiego ciała, jednak to jedzenie stanowi bardzo ważny element naszego zdrowia. Wiele osób bardzo zwraca uwagę na to:

• skąd pochodzi nasze pożywienie, w jaki sposób zostało wyprodukowane,
• czy jest wysoko-, czy niskoprzetworzone,
• jak wiele składników odżywczych zawiera i czy jest kaloryczne,
• w jaki sposób potrawy zostały przygotowane itp.

Rzecz w tym, że restrykcyjne przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania, odrzucanie kolejnych rodzajów pokarmów, rezygnacja z tego, co teoretycznie niezdrowe, może prowadzić do problemów zdrowotnych. Ten rodzaj zaburzeń odżywiania nazywamy ortoreksją.

Ortoreksja, podobnie jak anoreksja czy bulimia, wyniszcza organizm, pozbawiając go odpowiedniej ilości składników odżywczych, mikroelementów, witamin. Spada waga ciała, obniża się koncentracja, pojawiają się problemy z układem trawiennym. Chorzy obsesyjnie skupiają się wyłącznie na zdrowym, w ich mniemaniu, pożywieniu, ograniczając stopniowo liczbę spożywanych pokarmów. W ostateczności potrafią wręcz odmówić spożywania jakiekolwiek jedzenia.

Po raz pierwszy o ortoreksji pisał lekarz Steven Bratman, który w 1997 roku opisał lęk przed potencjalnie szkodliwymi, niezdrowymi, pokarmami. Lęk ten często towarzyszy alergikom i osobom, które z powodów zdrowotnych muszą eliminować z jadłospisu pewne produkty.

Ortoreksja, podobnie jak inne zaburzenia odżywiania, dzieli się na etapy. Pierwszym jest zwyczajna dbałość o swoje zdrowie, skupienie na dobrej jakości pożywieniu i treningu fizycznym, by zapobiegać chorobom, głównie cywilizacyjnym. Powodem tej wzmożonej aktywności i dbałości o siebie jest także chęć utrzymania szczupełj sylwetki i uleganie modnym dietom, w stylu diet antyrakowych, antycukrzycowych czy odmładzających. Drugim etapem jest stopniowe eliminowanie wybranych produktów z codziennej diety, większa aktywność fizyczna, narzucanie sobie coraz nowych ograniczeń i wyzwań, dzięki którym poprawić się ma kondycja, uroda, figura, a styl życia będzie jeszcze zdrowszy. Samo przygotowanie posiłku staje się rytałem. Znaczenie ma nie tylko pochodzenie pożywienia, lecz także sposób jego przyrządzenia, wykorzystanie odpowiedniego sprzętu. Wszystko to staje się celem, a nie drogą do zdrowego życia. W trzecim etapie chory zaczyna izolować się od otoczenia, z którym nie może przecież spożywać wspólnych posiłków, rezygnuje z takich przyjemności, jak wakacje, co więcej, chory zaczyna karać samego siebie za wszelkie dostępstwa od narzuconego trybu życia.

Jak już wspomniano, zdrowotne konsekwencje ortoreksji mogą być bardzo poważne. Osoby, u których występują typowe dla ortorektyków objawy, powinny być diagnozowane i leczone. To jedyna droga do pełni zdrowia.